Жарыяланган
2024-27-11, 13:41Кыргызстандын күйүүчү-майлоочу майдын рыногу Экономика жана коммерциялык министрлигине караштуу Монополияга каршы кызматтын туруктуу көзөмөлүндө. Күйүүчү майга баалардын негизсиз көтөрүлүшүнө жол бербөө максатында кырдаалга үзгүлтүксүз мониторинг жана талдоо жүргүзүлүүдө.
Өлкөнүн мунай продуктыларына болгон жылдык керектөөсү болжол менен 1,4 миллион тоннаны түзөт, ал эми бензин жана дизелдик отундун орточо суткалык керектөөсү тиешелүүлүгүнө жараша 1 миң 781 тонна жана 1 миң 507 тоннаны түзөт.
Кыргызстандын аймагында күйүүчү-майлоочу майды төмөнкү ишканалар өндүрөт "Кыргыз Петролеум Компани" ЖАК, "Жалал-Абад нефтини кайра иштетүүчү завод" ЖЧК жана "Кемин нефтини кайра иштетүүчү завод" ЖЧКсы. Бирок мунай продуктыларынын олуттуу бөлүгү Орусиядан келет. АИ-92 үлгүсүндөгү бензин жана дизелдик отун Министрлер кабинетинин 2023-жылдын 8-сентябрындагы №455 бааларды мамлекеттик жөнгө салуу жөнүндө токтомуна ылайык социалдык маанидеги товарлардын тизмесине киргизилген.
Күйүүчү май рыногунда үстөмдүк кылуучу позицияны “Газпром Нефть Азия” ЖЧКсы, “Альфа Ойл” ЖЧКсы (Ред Петролеум) жана “PH-Кыргызнефтепродукт” ЖАКсы ээлеп, рыноктун суроо-талаптын 90% камсыз кылат.
2023-жылдын 13-декабрында аталган кызмат менен өлкөнүн негизги нефтетрейдерлери, анын ичинде “Газпромнефть-Азия Оперейтинг Компани” ЖЧКсы ортосунда мунай продуктуларынын калкка жеткиликтүүлүгүн камсыздоого багытталган кызматташуу келишимине кол коюлган. Келишимде нефтетрейдерлер баанын жеткиликтүүлүгүн сактоого, запастарды сактоого жана баалардын өзгөрүшү жөнүндө кызматка билдирүүгө макул болгон туруктуу жумушчу жолугушууларды карайт.
Баа динамикасын талдоо негизсиз наркты жогорулатууну болтурбоо боюнча сунуштарды берүүгө мүмкүндүк берет. Учурда күйүүчү-майлоочу майдын рыногу туруктуу, жеткирүүлөр үлгүлтүккө учураган жок, ал эми запастар 1,5-2 айга эсептелген. Чекене баанын ар кандай көтөрүлүшү орусиялык нефтини кайра иштетүүчү заводдордогу баанын өзгөрүшүнө байланыштуу. Ошол эле учурда, автогаз товар катары Орусиянын нефтини кайра иштетүүчү заводдорунун котировкаларына жана баасына көз каранды, бул Кыргызстандын тышкы рынокко көз карандылыгын чагылдырат.