Бүгүн Алмамбет Шыкмаматов Мамлекеттик салык кызматына жетекчи болуп келгени белгилүү болду. Аны коллективге Министрлер кабинетинин төрагасынын орун басары Данияр Амангелдиев тааныштырды.

Алмамбет Шыкмаматов чуулгандуу иштен кеткен Алтынбек Абдуваповдун ордуна келди. Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитеттин башчысы Камчыбек Ташиевдин айтымында, электрондук товардык-транспорттук коштомо кагаз (ЭТТН) менен алдамчылык фактылары аныкталды.

Көмүскө экономикага 460 миллиард сомдон ашык каражат кетип, мамлекеттик бюджетке 30 миллиардга жакын зыян келтирилген. Иликтөө иштеринин алкагында Мамлекеттик салык кызматынын жетекчиси жана Бишкектин төрт башкармалыгынын жетекчилери кармалды.

Алтынбек Абдуваповдон кийин анын ордуна дайындалган Мамлекеттик салык кызматынын милдетин аткаруучу дагы эки жума өткөндөн кийин ЭТТНди жашыруу иштери боюнча кармалгандыктан, эми Алмамбет Шыкмаматовго чоң жоопкерчилик жүктөлдү.

Салык кызматынын жаңы жетекчиси тууралуу эмне белгилүү?

Алмамбет Шыкмаматов буга чейин президенттин жардамчысы болгон, андан мурда Мамлекеттик ипотекалык компанияны жетектеген.

Эмгек жолун сот аткаруучу болуп баштап, кийин Кыймылсыз мүлккө укуктарды каттоо боюнча мамлекеттик агенттикте жана Жогорку Сотто иштеп, Жогорку Кеңештин төрагасынын жардамчысы болгон. 2010-жылы Мамлекеттик каттоо кызматын жетектеп, андан кийин Эсеп палатасынын аудитору болгон. 2011-2015-жылдары юстиция министри кызматын аркалап, 2015-жылы “Ата Мекен” партиясынан Жогорку Кеңешке депутат болуп келген, комитеттин төрагасынын орун басары болгон. 2017-жылы ал фракция лидери болуп, бирок 2019-жылы депутаттык ыйгарым укуктарын токтотуп, мандатын тапшырган. 2020-жылы “Бир Бол” партиясынын аппарат жетекчиси болгон. 2021-2023-жылдары Инвестицияларды илгерилетүү жана коргоо агенттигин жетектеп, 2023-жылы Бишкек Эркин экономикалык аймагынын башкы директору болгон.

Алмамбет Шыкмаматовдун үч диплому бар, анын бири юриспруденция. Ошондой эле, анын “Мамлекеттик кызмат жана кадр саясаты” адистиги боюнча Орусиядан алган диплому бар.

Шыкмаматов эмнеси менен элдин эсинде?

Алмамбет Шыкмаматов жигердүү саясий ишмердүүлүгү жана ар кандай мамлекеттик реформаларга, өзгөчө юстиция жана мамлекеттик каттоо тармагына катышкандыгы менен белгилүү.

2011-2015-жылдары Алмамбет Шыкмаматов юстиция министри кызматын аркалаган. Бул аралыкта ал мамлекеттик органдардын ишинде ачык-айкындуулукту жактап, коррупциялык схемаларды аныктоого жигердүү катышкан. Ал мыйзам системасында реформаларды жүргүзүү жана бардык деңгээлдеги коррупция менен күрөшүү аракеттерин жүргүзүү зарылдыгын белгилеген.

2013-жылы юстиция министри болуп турганда Алмамбет Шыкмаматов мамлекеттик органдарда мыйзамдуулукту, ачык-айкындуулукту жана отчеттуулукту камсыз кылуу боюнча чараларды күчөтүүгө, ошондой эле коррупцияга каршы күрөшүүгө багытталган өкмөттүн токтомуна кол койгон.

Мындан тышкары, ал коррупцияга каршы күрөшүү маселелерине арналган эл аралык конференцияларга катышып, ага Кыргызстандын атынан катышып, өлкөнүн бул жааттагы тажрыйбасы менен бөлүшүп келген.

Ал 2011-2014-жылдары юстиция министри жана Эсеп палатасынын аудитору болуп турганда мамлекеттик органдардын ишинин ачык-айкындуулугун жактап, коррупциялык схемаларды аныктоого жигердүү катышкан.

2017-жылы Алмамбет Шыкмаматов өзү Эсеп палатасына автоунаа сатып алууга байланышкан чырдын чордонунда калып, бирок кийинчерээк сот айыптарды негизсиз деп таап, аны толук актаган.

Юстиция министри катары мамлекеттик кызматтарды санариптештирүү демилгесин көтөргөн. Анын ичинде электрондук кызматтар аркылуу укуктук документтердин жеткиликтүүлүгүн жакшыртуу, бизнести жана кыймылсыз мүлктү каттоо жол-жоболорун жөнөкөйлөштүрүү, бул өлкөдөгү бизнес чөйрөнү жакшыртуу жана соттордун көз карандысыздыгын жогорулатууга багытталган сот реформасын алдыга жылдыруу.

Айта кетсек, Алмамбет Шыкмаматов ыңгайсыз демилгелерди көтөрүүдөн коркпогон саясатчы катары эсте калды. Маселен, ал мамлекеттин бизнес иштерине ашыкча кийлигишүүсүнө каршы чыгып, бул экономикалык ишмердүүлүктү муунтканын айтып чыккан. 
Эмгек жолунда Бишкек эркин экономикалык аймагынын жетекчиси, инвестициялык климатты жакшыртуу маселелери менен да алектенип, Мамлекеттик ипотекалык компаниянын башкармалыгынын төрагасы болуп, жарандар үчүн арзан турак-жай куруу долбоорлорун алдыга жылдырган.