Жарыяланган
2024-16-09, 13:14Орус маалымат каражаттары 2022-жылы орус рыногунан чыгып кеткен Visa төлөм системасы Роспатентке эки жаңы товардык белгини каттоо үчүн арыз бергенин жазышты.
Берилген арызга ылайык, Visa финансылык жана банктык кызматтардын кеңири спектрин камтыган товарлардын жана кызмат көрсөтүүлөрдүн эл аралык классификациясынын (ICGS) ар кандай класстары боюнча товардык белгилерди каттоого ниеттенүүдө. Алардын арасында: банктык операциялар, финансылык менеджмент, акча алмаштыруу жана крипто-активдерди алмаштыруу, дебеттик жана кредиттик карталар боюнча кызмат көрсөтүүлөр, ошондой эле электрондук төлөмдөр жана которуулар бар. Товардык белгилер визуалдык жактан айырмаланат: бири салттуу көк түстө жасалган, экинчиси сары жана көк сызыктуу VISA жазуусу бар.
Экономикалык эксперт Искендер Шаршеев бул көрүнүштү эл аралык компаниялардын кадимки тажрыйбасы катары түшүндүрөт.
“Компаниялар өлкөдө дароо ишин улантууну пландабаса да, алар брендин жана интеллектуалдык менчикти коргоо үчүн соода белгилерин каттай алышат. Бул геосаясий кырдаал өзгөрсө, келечекте рынокко кайтып келүү мүмкүнчүлүгүн сактап калууга мүмкүндүк берген стратегиялык кадам”, - деди ал.
Ошол эле учурда, Шаршеев өзгөчө АКШдан санкциялардын көбөйүшү орусиялык каржы институттары менен иштешкен чет элдик компаниялар үчүн олуттуу тобокелчиликтерди жаратаарын баса белгилейт.
“Сбербанк жана ВТБ сыяктуу ири орусиялык банктар эл аралык санкциялар астында турган шартта, Visa Орусияда ишмердүүлүгүн калыбына келтириши күмөн. Санкциялык чектөөлөр эл аралык транзакцияларды жүргүзүүнү кыйындатат жана орус банктары менен кызматташууну чет өлкөлүк өнөктөштөр үчүн кооптуу кылат. Visa орусиялык рынокто өз позициясын бекемдөөнү чечкен күндө да, банктарга жана аны менен кызматташкан компанияларга таасир этиши мүмкүн болгон экинчи даражадагы санкциялардын коркунучунан улам анын операциялары чектелиши мүмкүн”, - деди Искендер Шаршеев.
Шаршеев белгилегендей, россиялык банктар катышкан эл аралык төлөмдөр көйгөй бойдон калууда жана жаңы Visa соода белгилери менен да эл аралык транзакциялар татаалдашат, анткени көптөгөн орус банктары дүйнөлүк каржы тармактарынан ажыратылган.
“Бул эмгек мигранттары үчүн кыйынчылыктарды жаратат, алар азыр акча которуунун альтернативдүү системасын издөөгө мажбур. Бул көбүрөөк чыгымдарга жана транзакцияны иштетүү убактысынын узак болушуна алып келет. Мындан тышкары, анча ишеничтүү эмес жана расмий эмес каналдарды колдонуу алдамчылык тобокелдигин күчөтүшү мүмкүн”, - деп белгиледи эксперт.
Бүгүнкү күндө эл аралык төлөм системаларынын атаандаштыгы жок болгон учурда, улуттук “Мир” системасы россиялык рынокто өзүнүн позициясын бекемдеди. Бул мамлекеттик колдоонун жана өлкөнүн ичинде системаны жигердүү алга жылдыруунун аркасында мүмкүн болду. Эксперттин баамында, Visa рынокко кайтып келген күндө да анын таасири чектелип, “Мир” системасы ички төлөмдөр сегментинде негизги оюнчу бойдон кала берет.
“Орусияда жаңы Visa соода белгилерин каттоо компаниянын Орусиянын рыногуна дароо кайтып келерин билдирбейт. Анын үстүнө, менин оюмча, азыркы шарттарда жакынкы келечекте Россия Федерациясында Visa операцияларын калыбына келтирүү ыктымалдыгы өтө төмөн”, - деп жыйынтыктады Искендер Шаршеев.
Эске салсак, 2022-жылдын башында Visa жана Mastercard ири эл аралык төлөм системалары Орусияда ишин токтоткондугун жарыялашкан. Бул чечим геосаясий кырдаалга жана Орусияга каршы эл аралык чектөөлөрдү күчөтүүгө байланыштуу санкциялык басымдын бир бөлүгү болуп калды. Бул кадамдын натыйжасында Орусиянын аймагынан тышкары чыгарылган бардык Visa жана Mastercard карталары, анын ичинде кыргыз банктарынын карталары да Орусиянын аймагында иштебей калды.